EHBBO Zakboekje

Ontwikkeld door
Arteveldehogeschool Gent

Een Zakboekje voor medewerkers, teams, leidinggevenden & organisaties geconfronteerd met burn-out.

Met dit Zakboekje willen de auteurs niet alleen de re-integratie van medewerkers geconfronteerd met burn-out bevorderen, maar ook handvatten aanreiken om op een proactieve en preventieve manier het welzijn op het werk te verhogen. 

De missie van het Zakboekje is:

  • het begrip voor elkaar verhogen
  • communicatie tussen medewerker, team, leidinggevende en organisatie op gang brengen en 'warm' houden. Zo blijft werk werkbaar voor iedereen.

Context

Het Zakboekje werd ontwikkeld in kader van het PWO-project 'Team@work' van de Arteveldehogeschool. In dit onderzoek (vooral gericht op de quartaire sector, maar de resultaten zijn ook relevant voor andere sectoren) werd gekozen voor een ontwerpende onderzoeksstrategie, namelijk 'design research' volgens het Double Diamond Model. In deze methode wordt sterk de nadruk gelegd op de inbreng en terugkoppeling naar de eindgebruikers en de betrokken partijen. Naast een literatuurstudie werden 289 personen(12 leidinggevenden, 73 teamleden, 168 medewerkers met een burn-out, 13 experten en 23 anderen)  via een vragenlijst bevraagd en hield men 45 diepte-interviews. In de tweede fase werden 6 persona of ijkpersonen ontwikkelt waarmee 2 focusgroepen aan de slag gingen. Op basis van al dit onderzoeksmateriaal werd het Zakboekje ontwikkeld. 

Aanpak

Het Zakboekje vertrekt vanuit de definitie van burn-out van Desart, S., Schaufeli, W.B., De Witte H. (2017):

"Een werkgerelateerde aandoening die voorkomt bij werknemers die gedurende een langere periode productief en zonder problemen hebben gewerkt tot de tevredenheid van zichzelf en anderen. Extreme vermoeidheid, controleverlies over emotionele en cognitieve processen, én mentaal afstand nemen kunnen gezien worden als de kernelementen van het syndroom. Het mentaal distantiëren kan gezien worden al een disfunctionele poging om verdere uitputting te voorkomen. Deze kernsymptomen worden vergezeld door secundaire symptomen zoals een depressieve stemming, en gedragsmatige en psychosomatische spanningsklachten. Burn-out wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een disbalans tussen hoge werkeisen en onvoldoende hulpbronnen. Problemen in de privésfeer of persoonlijke kwetsbaarheden hebben hierbij een faciliterende rol. Uiteindelijk leidt burn-out tot gevoelens van incompetentie en slechtere prestaties op het werk.”

Burn-out is niet enkel een probleem voor de medewerker die ziek uitvalt. Ook het team, de leidinggevende en de hele organisatie worden hierdoor getroffen. En ook op de thuisomgeving heeft burn-out een impact. Al deze actoren verzwakken of versterken elkaar afhankelijk van de manier waarop ze samen met de problemen omgaan. Om hierin te ondersteunen worden in het Zakboekje alle actoren apart belicht, om zo burn-out in al zijn aspecten bespreekbaar te maken. In het Zakboekje wordt een verbinding gemaakt tussen deze actoren en wordt een beroep gedaan op het gezamenlijk oplossingsgericht vermogen. Er worden praktische tips gegeven en  reflectievragen gesteld. De auteurs willen zo tot een proactieve en preventieve aanpak van burn-out komen en het re-integratieproces bevorderen.

Concreet materiaal

Het EHBBO Zakboekje is een handig boekje waarin heel gebald informatie over burn-out wordt gegeven. Men belicht elke actor apart, maar steeds met dezelfde indeling.

Onder de rubriek ‘Het zal je maar overkomen’ staan de auteurs stil bij de erkenning van het probleem. Onder ‘Wist je dat?’ vind je de belangrijkste resultaten van het onderzoek. Deze inzichten worden vertaald in praktische tips, do’s en don’ts waarmee iedere actor onmiddellijk aan de slag kan. Tenslotte formuleren de auteurs enkele reflectievragen. Hoe kan je in de toekomst herval vermijden? Hoe maak je burn-out bespreekbaar? Hoe kan je als leidinggevende proactief te werk gaan? Hoe laat je de re-integratie vlot verlopen? Hoe ontwikkel en voer je als organisatie een goed beleid en probeer je burn-out tot een minimum te herleiden?

Achteraan in het Zakboekje staat een overzicht van interessante literatuur, een bronnenlijst en is ruimte voorzien voor persoonlijke notities.

Beschikbaar

Je kan het EHBBO Zakboekje hiernaast downloaden.

ISBN 978-90-828238-0-6

Meer informatie over het onderzoek: Team@work

Contact