Pendelen en werkbaar werk

Analyse op basis van de Vlaamse werkbaarheidsmonitor 2007-2016

Wie lang pendelt, houdt werk en privé moeilijker in balans

Ongeveer één op de tien werknemers in Vlaanderen is twee uur of langer onderweg van en naar het werk. Het zijn vooral middenkaders (19%) en kader- en directieleden (17%) die lang pendelen. Zij hebben het moeilijker dan andere pendelaars om werk en privé in evenwicht te houden. Ook herstellen ze moeilijker van de psychische vermoeidheid die tijdens het werk opgebouwd wordt en is het risico op motivatieproblemen iets groter. Dat blijkt uit de cijfers van de werkbaarheidsmeting 2016 van de Stichting Innovatie & Arbeid.

Eén op de tien werknemers is twee uur of langer onderweg van en naar het werk

De meerderheid van de werknemers (65,7%) is minder dan een uur onderweg voor de verplaatsing van en naar het werk. Bijna een kwart (23,8%) pendelt één à twee uur en ongeveer één op de tien (10,5%) is twee uur of langer onderweg. Tegenover de eerste meting in 2007 is dit beeld niet veranderd.

Pendeltijden 2016 (% van werknemers)

taartgrafiek_rapport_pendelen_StIA.png

Bron: Vlaamse Werkbaarheidsmonitor Werknemers 2016

Vooral veel middenkaders/professionals (19,3%) en kader- en directieleden (17%) zijn twee uur of meer onderweg van en naar het werk. Bij andere beroepsgroepen is dat veel minder het geval: bij uitvoerend bedienden gaat het om 11%, bij geschoolde arbeiders/technici om 7,9%, bij kortgeschoolde arbeiders om 5%, bij onderwijskrachten om 8,5% en bij zorgmedewerkers om 3,7%.

De sectoren met het grootste aandeel werknemers die twee uur of meer pendelen, zijn de financiële sector (24,2%), de openbare diensten (17,5%) en de zakelijke diensten (16,9%). In de sectoren horeca (56,3%), textiel en confectie (51,7%) en de groot- en kleinhandel (43,6%) werken het grootste aandeel werknemers kort bij huis met een pendeltijd van minder dan een half uur.

Werk-privébalans niet in evenwicht bij één op de vijf lange pendelaars

Hoe langer de pendeltijd voor werknemers, hoe groter de kans op (problematische) werkstress, motivatieproblemen en een onevenwichtige werk-privébalans (zie figuur).

Pendeltijden, werkstress, motivatieproblemen en problemen werk-privébalans, 2016 (% van werknemers)

staafgrafiek_rapport_pendelen_StIA.png

Bron: Vlaamse Werkbaarheidsmonitor Werknemers 2016

Bij werknemers die twee uur of langer onderweg zijn, is het aandeel dat problemen heeft om werk en privé in evenwicht te houden, ongeveer dubbel zo groot (19,3%) dan bij werknemers die niet lang hoeven te pendelen. Voor werkstress zien we een toename van 10,6 procentpunt: van 32,2% bij werknemers die minder dan een uur pendelen tot 42,8% bij werknemers die twee uur of langer pendelen. Voor motivatieproblemen is het verschil beperkt.

De Vlaamse Werkbaarheidsmonitor is een initiatief van de Vlaamse sociale partners en werd ontwikkeld door de Stichting Innovatie & Arbeid. De werkbaarheidsmeting 2016 kreeg de financiële steun van de Vlaamse minister bevoegd voor Werk. Alle informatie en onderzoeksresultaten vind je op www.werkbaarwerk.be.