Werkbaarheidsprofiel zelfstandige ondernemers in zes sectoren

personeel aan het werk in de keukenVan alle zelfstandige ondernemers in Vlaanderen heeft ongeveer de helft (51,4%) een werkbare job. Bij land- en tuinbouwers, waar 56% een werkbare job heeft, is de situatie iets beter. De horeca-uitbaters tekenen met 40% het laagste werkbaarheidscijfer op. Dat blijkt uit de werkbaarheidsprofielen die de Stichting Innovatie & Arbeid uittekende voor zelfstandige ondernemers uit zes verschillende branches: land-en tuinbouw, transport-productie, handel, vrije beroepen, bouwsector en horeca.

 

 

Slechts 4 op 10 horeca-uitbaters hebben werkbaar werk

Bij de zelfstandige ondernemers in de land- en tuinbouw (56%), transport en productie (52,6%) ligt de werkbaarheidsgraad hoger dan het gemiddelde (51,4%). Voor zelfstandigen uit de handel (49,7%), vrije beroepen (48,5%), bouw (48%) en horeca (40%) ligt het cijfer lager. De werkbaarheidsgraad geeft aan welk aandeel van de jobs voldoet aan vier voorwaarden:

  • de job biedt voldoende leermogelijkheden,
  • de job is goed te combineren met het privéleven,
  • de job geeft geen aanleiding tot problematische werkstress,
  • de job is motiverend.

Tabel 1    Werkbaarheidsknelpunten zelfstandige ondernemers, 2013 (% van zelfstandige ondernemers)

  werkstress motivatie problemen onvoldoende leermogelijkheden problemen werk-privé-balans werkbaar werk
Zelfstandige ondernemers Vlaanderen 33,4 8,4 4,7 31,6 51,4
Land- en tuinbouw 28,8 6,8 5,8 34,3 56,0
Transport-Productie 32,6 8,3 7,9 31,8 52,6
Handel 33,2 8,1 6,5 32,2 49,7
Vrije beroepen 37,4 8,1 2,2 32,4 48,5
Bouw 36,7 8,5 3,0 33,1 48,0
Horeca 40,0 16,8 14,7 41,3 40,0

Enerzijds valt op dat een overgrote meerderheid van de zelfstandige ondernemers gemotiveerd aan de slag is en dat de job van deze zelfstandigen voldoende leerkansen biedt om de competenties op peil te houden en verder te ontwikkelen. Met uitzondering van de horeca-uitbaters heeft meer dan 9 op 10 motiverend en leerrijk werk.  Anderzijds zien we dat veel zelfstandige ondernemers werkstress ervaren en het moeilijk vinden om werk en privé in evenwicht te houden. De horeca-uitbaters tekenen ook hier de meest negatieve cijfers op: 4 op de 10 worden met werkstress geconfronteerd en evenveel krijgen werk en privé niet goed in balans.  
Enkele andere interessante gegevens uit de werkbaarheidsprofielen van de zelfstandige ondernemers uit diverse sectoren:

  • Bij de zelfstandige ondernemers uit de bouwsector daalde het aandeel dat met hoge werkdruk geconfronteerd wordt van 52,8% in 2007 tot 36,2% in 2013.
  • Bij de zelfstandigen in een vrij beroep steeg het aandeel met motivatieproblemen tussen 2004 en 2007 van 4,9% tot 8,1%.
  • Zelfstandige ondernemers in de horeca werken gemiddeld 65,2 uur per week. Het gemiddeld aantal werkuren per week voor zelfstandige ondernemers in Vlaanderen bedraagt 55 uur.
  • Slechts 25,3% van de land- en tuinbouwers is tevreden met het inkomen. Gemiddeld is dat 48,5% bij de zelfstandige ondernemers.